Energiegebrek melkkoe door tekort aan mineralen

Algemeen is men het er wel over eens: 70 tot 80 procent van de problemen tijdens de lactatie vinden hun oorsprong in de droogstandsperiode en transitieperiode.

Hessel Altenburg van Altenburg Nutritional stelt het nog een stuk scherper: problemen als bijvoorbeeld subklinische en klinische melkziekte, lebmaagverdraaiingen, aan de nageboorte blijven staan, ketose, vruchtbaarheid, uiergezondheid et cetera vinden voor het grootste deel hun oorsprong in een tekort aan essentiële mineralen op de dag van afkalven zelf.

Tekort aan essentiële mineralen op de dag van afkalven

 Enkele dagen voor het afkalven daalt de drogestofopname van de droogstaande koe drastisch. Gevolg hiervan is dat de koe op de dag van afkalven een groot tekort heeft aan mineralen. En dat tekort beperkt zich niet alleen tot calcium, maar ook tot vele andere essentiële mineralen zoals fosfor, magnesium, zwavel, chloriden, etcetera.

Een groot deel van de melkveehouders heeft het probleem van het calciumtekort en het slecht opstarten van het calciummetabolisme op de dag van afkalven al wel onderkend. Het gebruik van calciumbolussen en andere calciumsupplementen heeft ook in Nederland een grote vlucht genomen. En niet ten onrechte, zo stelt Hessel Altenburg.  

Van de Nederlandse koeien krijgt 5 tot 7 procent na het afkalven melkziekte. En per melkziektegeval is er nog een flink aantal dieren dat lijdt aan subklinische melkziekte. Deze dieren blijven voor een groot deel onopgemerkt, zullen niet optimaal produceren en krijgen ook vele andere problemen. Al met al een flinke schadepost die veelal verborgen blijft …

Goede lactatiestart is een kwestie van energie en dus van essentiële mineralen

 Het verstrekken van calcium alleen is echter niet het hele verhaal voor een succesvolle lactatie(start). In de Ion’Activ bolussen wordt onder meer gebruik gemaakt van zeewierkalk als calciumbron.

Te vaak ziet men dat, ondanks een verbeterde calciumvoorziening, de koeien op de dag van afkalven lusteloos blijven, te traag in de benen komen en te weinig droge stof op nemen. Oorzaak hiervan is bijna altijd een tekort aan energie op celniveau. Verstrekken van extra energie op de dag van afkalven, in welke vorm dan ook, lijkt een oplossing, maar niets is minder waar!

Essentiële mineralen nodig voor een energieboost

 Dr. Paolo Colturato van Paragon SN deed onderzoek op grote en hoogproductieve bedrijven op de Italiaanse Po-vlakte. Het bleek dat het energietekort op de dag van afkalven juist vooral wordt veroorzaakt door een tekort aan diverse essentiële mineralen en niet is op te lossen met het verstrekken van extra energie.

Logisch ook, zo vertelt hij, want voor het vrijmaken van energie uit bijvoorbeeld het bloed en het transporteren ervan tot in de verschillende lichaamscellen, zijn veel soorten mineralen nodig. Als die essentiële mineralen ontbreken op de dag van afkalven, zal de koe dus niet voldoende energie kunnen vrijmaken, ondanks het feit dat er bijvoorbeeld vaak wel voldoende glucose in het bloed voorkomt.

Als de koeien na afkalven traag in de benen komen, later en trager gaan vreten en de drogestofopname zich niet optimaal ontwikkelt, is dat bijna altijd een gevolg van een primair tekort aan essentiële mineralen op de dag van afkalven. Problemen later in de lactatie, zoals ketose, te lage melkproducties, aan de nageboorte blijven staan, mastitis, baarmoederontstekingen et cetera, zijn bijna geheel toe te schrijven aan een tekort aan essentiële mineralen en niet aan een tekort aan energie.

Ion’Aciv afkalfbolussen: eenvoudig concept, gemakkelijke toediening

Op basis van intensief onderzoek naar de energiestofwisseling op de dag van afkalven, zijn de Ion’Activ-afkalfbolussen ontwikkeld. Deze mineraalbolussen met als een van de calciumbronnen zeewierkalk, zorgen niet alleen snel voor een juiste calciumvoorziening, maar voorzien de koe ook in no time van de benodigde essentiële mineralen om de energiehuishouding direct weer op gang te brengen. De koeien staan dan na afkalven weer verbazingwekkend snel en gretig aan het voerhek en laten duidelijk een hogere drogestofopname zien. En, een open deur, een snelle en grote opname van droge stof op de dag van afkalven is de sleutel is voor een succesvolle start van de lactatie.

In principe verstrekt men de twee Kalc-bolussen en de drie Start-bolussen tegelijk direct na afkalven. De verstrekking is eenvoudig vanwege de speciaal ontworpen doseerlans. Met deze lans worden de vijf bolussen eenvoudig en in een keer aan de koe verstrekt. Vaak kiest men ervoor om de vaarzen uitsluitend de Start-bolussen te geven omdat die veelal geen problemen hebben met de calciumvoorziening. Alle overige dieren krijgen direct na afkalven twee calciumbolussen en drie startbolussen toegediend.

Verbluffende resultaten in Nederland: tot wel 3,5 punten hogere BSK

Altenburg Nutritional en NorthSeaweed heeft de Ion’Activ-afkalfbolussen in de Nederlandse praktijk getest. En dat is voor elke veehouder ook heel eenvoudig zelf te doen.

Op een aantal bedrijven werden namelijk om en om afkalfblussen verstrekt aan de koeien. De groep koeien die de afkalfbolussen vertrekt kregen, lieten bij de melkcontrole een duidelijk betere melkproductie zien dan de dieren die geen afkalfbolusssen kregen. Het verschil in BSK liep daarbij soms op tot gemiddeld 3,5 punten. Daarnaast signaleerden de veehouders vaak dat de dieren actiever zijn, probleemloos en sneller opstarten, beter van de nageboorte afkomen, meer droge stof opnemen, minder ketose laten zien en een verbeterde vruchtbaarheid hebben.

De verklaring is best wel logisch:

Ook de dieren die anders sluimerende melkziekte en andere transitieproblemen zouden krijgen, zijn er nu tegen behandeld en presteren daardoor beter. Daarnaast is door een snelle en optimale opstart van de energiehuishouding na afkalven, de koe sneller aan het voerhek en neemt ze gretiger en meer droge stof op. Het vliegwiel van de energiehuishouding gaat hierdoor eerder, sneller en beter draaien. De energiestofwisseling wordt op een hoger plan gebracht met alle voordelen, ook voor in de latere lactatieperiode. 

Lage kosten, hoge opbrengst

Altenburg Nutritional raadt aan om standaard alle koeien die afkalven direct de Ion’Activ-afkalfbolussen te verstrekken. De investering is minimaal, de opbrengsten groot. En het mooie is, de veehouder kan het zelf eenvoudig uitproberen op zijn eigen dieren. Die zullen het verschil laten zien.

Voor meer informatie of voor de folders kunt u contact opnemen met Altenburg Nutritional,  info@altenburgnutritoional of info@northseaweed.nl of  bellen met 06 46 27 67 57

Ion’Activ kent inmiddels vele tevreden Nederlandse gebruikers:

Karst-Jan Snip, melkveehouder te Jonkersvaart:

“Ik gebruik de Ion’Activ-afkalfbolussen standaard voor elke koe die afkalft. Het is een kleine investering en sinds ik ze gebruik zie ik mijn koeien gemakkelijk, snel en probleemloos de lactatiepiek bereiken en ook langer vasthouden”

Jan Hagting, melkveehouder te Nooitgedacht:

“Ik heb de Ion’Activ afkalfbolussen eerst uitgetest en zag al snel het verschil: een vlottere opstart direct na afkalven en betere productie bij die koeien. Ook nu ik de droogstand verder heb verbeterd blijf ik de afkalfbolussen standaard inzetten. Ze hebben ook nu nog een duidelijk effect..”

Koeien zijn snel weer in de benen met Ion’Activ afkalfbolussen

Zeewier zorgt ook bij Nederlandse koeien voor positief saldo

Ook Nederlandse koeien reageren positief op toevoeging van een zeewiermix aan het dagelijkse voer: de eiwitproductie van de melk lag 8,8% hoger bij de koeien die zeewier kregen, ten opzichte van de controlegroep op hetzelfde bedrijf. Het effect van deze toevoeging was eerder in het buitenland al op diverse plaatsen aangetoond, maar nu is het ook op een Nederlands melkveebedrijf herhaald.

Behalve het effect op eiwit, is in het buitenland ook gebleken dat de tussenkalftijd korter is, wanneer jaarrond zeewiermix wordt gegeven. De melkveehouders constateerden dat 20% meer koeien binnen 6 weken drachtig waren. Dit, in combinatie met een hoger eiwitgehalte, geeft gemiddeld een netto meeropbrengst van ruim  €200,- per koe per jaar. Geïnteresseerden kunnen hier de berekeningstool opvragen.

Het bedrijf North Seaweed uit Kapelle (Zeeland) heeft gedurende enkele maanden een proef met een melkveehouder opgezet, die regelmatig dergelijk onderzoek uitvoert. In de maanden dat de helft van de koeien 70 gram SeaSpirit Cow (zeewiermix) kregen bijgevoerd, daalde op het bedrijf de melkproductie over de hele linie, echter bij de zeewierkoeien lag de eiwitproductie bijna 9% hoger. In buitenlandse proeven die vorig jaar zijn uitgevoerd, was het eiwitgehalte bijna 6% hoger bij koeien die het zeewier kregen toegediend. Dit effect wordt niet bij toediening van een willekeurige soort zeewier verkregen. Vaak wordt kelp (bruinwier, zoals Ascophyllum) toegepast in veevoerders, maar in SeaSpirit Cow is expres geen kelp toegevoegd, om nadelige bijeffecten van dit soort te voorkomen.

Certaficering North Seaweed

North Seaweed is sinds februari 2016 GMP+ gecertificeerd.

Uitbreiding assortiment

North Seaweed heeft het assortiment uitgebreid met een likschaal en diverse zeewierproducten voor koeien. Het betreft een fijn korreltje dat gemakkelijk te doseren is in het dagelijkse rantsoen.

Daarnaast heeft het bedrijf een paar nieuwe zeewierproducten voor paarden op de markt gebracht; zowel een likschaal als een emmertje SeaSpirit Horse, om het uithoudingsvermogen van paarden te verbeteren.